#Khutbah I
Ma’asyiral Muslimin hafidhakumullah,
Se sapesan, ngereng sami-sami namba’enna rassa pangatako’ da’ ajunannepon Allah Swt kalaban ongghu-ongghu a-usaha ngalaksana’aghi sadhaja parentaepon tor ajhaui sadhaja lang-langannepon. Alhamdulillah, e are se sanget mulja tor possa’ kalaban kamennangan kakdinto, sadhaja ummat Islam e kakdimma bisaos sami-sami atellasan sa-amponna alaksanaaghi poasa Ramadhan sabulan bhênteng, yakni tellasan Idul Fitri. Mila dari kakdinto, bhadhan kaule bhadhi ngatorraghi ponapa maknaepon Idul Fitri?, kadhiponapa cara a-Idul Fitri?, tor ponapa hikmah se bisa e pondhut dari are tellasan Idul Fitri kakdinto?.
Ma’asyiral Muslimin rahimakumullah,
Are tellasan Idul Fitri kakdinto aropa’aghi are tellasan kamennangan ummat Islam. Minangka ummat Islam, bhadhan kaule sadhaja kodhu ngaoningi ponapa maknaepon Idul Fitri. Lafadz ‘Id kakdinto dari lafadz ‘âda – ya‘ûdu se aghandu’ arte abali. Dhining lafadz Fitri akadhiye ejelassaghi e dalem kamus Munjid aghandu’ arte abhuka-na oreng se apoasa. Maka dari kakdinto, arteepon Idul Fitri kakdinto abhuka poleh (dalem arte adha’ar poleh) e seang are salastarenah apoasa sabulan bhenteng e bulan Ramadhan. Lafadz Fitri kakdinto jhughan a-ghadhuwan hubungan sareng lafadz fithrah. Dalem kamus se sami, yakni kamus Munjid, lafadz Fithrah aghandu’ makna aghama se lerres tor babatêk asal mula kadaddhiyânna manussa. Maksottepon, sabbhân- sabbhân oreng se a-poasa e bulân Ramadhan kalaban iman tor ikhlas karena Allah Swt, maka e-sapora sadhâjâ dhusa-dhusaepon se tapongkor. Saengghâna e are tellasan kakdinto ummat Islam abali Fithrah, akadhiyâ bhâji’ se socce tor bherseh dari sadhâjâ dhusa, kakaleroan, kalopotan tor kajhubâ’ân. Imam Bukhari dalam Shahih Bukhari a-riwayattaghi hadits, jhak saongghuna Nabi adhâbu:
“Pasera oreng se apoasa e bulân Ramadhan kalaban iman tor ikhlas karana Allah, maka e-sapora sadhâjâ dhusa-dhusana se tapongkor.”
Dari hadits kakdinto, maka jelas sadhaja ummat Islam se apoasa e bulân Ramadhan kalaban ongghu-ongghu imam tor ikhlas karana Allah Swt, maka e are tellasan kakdinto lebbhur sadhaja dhusanah, tor socce akadhiyâ bhaji’ se bhuru kaloar dari rahim ebhuna.
Ma’asyiral Muslimin hafidhakumullah,
Kadhipona carana bhâdhân kaulâ sadhaja a tellasan Idul Fitri?
Bhâdhân kaulâ sadhâjâ parlo emot jhak saongghuna manussa kakdinto esebbhut kalaban sebbhudân mahluk sosial, saengghana paste nganghungi kacangkolangan tor kakaleroan, sae kacangkolangan tor kakaleroan da’ ajunannepon Allah Swt (haqqullah) otaba kacangkolangan tor kakaleroan da’ manussa se laen (haqqul adami). Manussa se nganghungi kacangkolangan tor kakaleroan da’ ajunannepon Allah Swt, maka bhâkal kenging pangapora e are se muljâ kakdinto salastarena alaksana’aghi poasa Ramadhan sabulân bhenteng. Namung kacangkolangan tor kakaleroan da’ manussa se laen, kakdhinto bhuru bisa kenging pangapora enalekanah saleng nyapora. Mila dari kakdinto, mompong kakdinto are tellasan Idul Fitri, are ekakdimma sadhâjâ reng Islam ghumbhirâ tor legghâ dâdânah, ngereng sami-sami ma odi’ lalampan se sanget muljâ salastarenah a tellasan. Yakni lalampan saleng nyapora, otabâ sareng reng-oreng kalompa kalaban istilah halal bihalal, ekakdimma se sala minta sapora, tor se esalae nyapora. Lalampan kakdinto nyocoghi da’ dhabuepon Allah SWT dalem Al-Qur’an Surat Al-A’raf ayat 199:
“Dâddhiyâ sampean da’ ka oreng se lebur nyapora, tor nyoroa sampeyan da’ oreng kaangghuy alako kabhâghusan tor mongkora sampeyan dari oreng-oreng se bhudu”
Salaen kakdissa’, dalem settong hadits, oreng se nganghungi kakaleroan esopre dhuli nyu’un sapora atas kakaleroannepon. Akadhiyâ riwayat Imam Bukhari dalem Shahih Bukhari, Nabi Muhammad Saw adhâbu:
“Pasera-pasera oreng se andik salah da’ ka taretanna, se aropa kahormatan otaba bhârâng, maka dhuliye minta’a ka-halal-an da’ taretanna e are se kakdissa’ jhughân, sabellunna dapa’ ka settong are se kakdimma dinar tor dirham ampon sobung artenah. Lamun hal kasebbhut ampon tebha, misallepon oreng se alako sala kasebbhut ngaghungi amal kabhaghusân, maka amal kabhaghusan kasebbhut bhakal e-pondhut kalaban saokorra ka-salaannepon. Namung, manabi oreng se alako sala kasebbhut ampon tak nganghungi kabhaghusan sama sakaleh, maka bhakal e-pondhut kasalaan tarenanna se-esalae pas e tebha-aghi da’ ka se oreng se alako sala kasebbhut”
Maka jelas, mompong are mangken kakdinto sadhâjâ oreng pa’reppa’na bhunga kalaban bâdâna are tellasan Idul Fitri, sadhâjâ oreng bhâkal ghâmpang apareng sapora, sadhâjâ oreng dalem kabâdâân ate tor dâdâ se legghâ, ngereng kasempatan tor waktu kakdinto manfa’attaghi kalaban saleng asapora tor nyapora, saleng rokon, manyettong tor ma-koko rasa kataretanan. Caepon parebhasan Madhurâ mara panebbhâ esempay.
Ma’asyiral Muslimin hafidhakumullah,
Ponapa se patot e pondhut dari are tellasan Idul Fitri taon mangken kakdinto kalaban alaksanaagi halal bi halal?. Se sapesan, pasera oreng se tak kasokan rokon, lebur amosoan otabâ soker, kakdinto hokomma haram tor kaduwâna tak bhakal masok soarghâ. Akadhiyâ dhabuepon Nabi Muhammad Saw “tak bhakal masok soarghâ pasera-pasera oreng se amosowan”.
Se kapeng duwa’, oreng se amosoan kodhu ghellem rokon dan ma nyettong ate, polaepon kalaban rokon tor manyettong ate, bhâdhân kaulâ sareng ajunan sadhâjâ bhakal kapareng rahmattepon Allah Swt. kalaban rokon tor manyettong ate, kaodi’an kakdinto bhâkal sae, tenang, aman tor nyaman. Jelas, hal kakdinto tak kera pernah bisa ekaolle manabi bhâdhân kaulâ sareng ajunan sadhâjâ ghik andik moso otaba masalah sareng oreng laen.
Se kapeng tello’, pentingga persatuan. Persatuan kakdinto aropa’aghi settong hal se sanget e-jâgâ e dalem aghâma. Karana persatuan kakdinto bisa ma-dateng rahmat, dhining a-sa-pesa kakdinto bisa ma-dateng adzab otaba seksa.
Mila dari kakdinto, maka halal bi halal aropa’aghi jhalan se sae sopaja bhangsa Indonesia kakdinto bisa ongghu-ongghu dari settong bhângsa tor naghâra se baldatun thayyibatun wa rabbun ghafur (naghârâ se parjhughâ tor kenging pangapora dari ajunannepon Allah). Aamiin.
Ma’asyiral Muslimin hafidhakumullah,
Syekh Abdul Qadir al-Jilani dalem kitab Al-Ghuniyah, adhabu kalaban cara samar jhak saongghuna are tellasan Idul Fitri kakdinto aropa’aghi kasempatan maelang sadhaja dhusa tor sala. Kasempatan ka’agghuy a-hijrah, yakni a-hijrah dari ka-jhubâ’ân nujjhu da’ ka kabhâghusân. Manabi sabellun bulan Ramadhan bhâdhân kaulâ sareng ajunan sadhâjâ amosoan, saleng ngina, saleng ajhâuwi, tor lebur alako ka-salaan, maka salastarenah masok ka are tellasan Idul Fitri kakdinto, ngereng sami-sami ongghu-ongghu a-niat tor a-sajjhâ mateppa’ aba’, saleng nyapora, kon-rokon, manyettong ate tor ma kokoh kataretanan.
#Khutbah II
-
- Diterjemahkan dari website NU Online
- Penyusun: Ustadz Rustam Ibrahim (Wakil Katib Syuriah PCNU Boyolali; Dosen UNU Surakarta)
- Judul Asli: Khutbah Idul Fitri: Menuntaskan Urusan Hak Sesama Manusia
- Alih Bahasa: Tim LTN-NU Sumenep
- File khutbah di atas dalam bentuk PDF ukuran A4, klik tombol di bawah ini.